کد مطلب:192913 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:216

دلیل بر حدوث جهان چیست؟
روایت شده است كه روزی ابوشاكر دیصانی در مجلس امام صادق - علیه السلام - حاضر شد، به ایشان گفت: همانا شما یكی از ستارگان درخشان هستید، و پدران و نیاكان شما ماههای تابان، و مادران شما مخدرات با كمال بودند، و عنصر شما از گرامی ترین عناصر است، و هنگامی كه از علماء یادی شود به شما اشاره می شود، ای دریای پربار؛ به ما خبر دهید كه دلیل بر حدوث جهان چیست؟

حضرت فرمود: از نزدیكترین دلایل همین است كه برای تو بیان خواهم كرد. سپس تخم مرغی خواست بعد در میان كف دست خود گذاشت و فرمود: این یك سربسته ی دربسته ای است كه در درون آن پوست سفید نازكی است (پوست نازك بین پوست ضخیم و محتوای تخم) كه چیزی را در درون خود گرفته است مانند نقره ی روان و طلای ذوب شده است آیا در این مطلب شك داری؟

ابوشاكر گفت: شكی ندارم.

امام فرمودند: پس از مدتی شكافته می شود یك موجودی دارای شكل و شمایلی مانند طاووس (از آن بیرون می آید)، آیا چیزی وارد آن شد غیر از آن چیزی كه تو می دانی؟

ابوشاكر گفت: خیر.



[ صفحه 23]



حضرت فرمودند: این است دلیل بر حدوث جهان.

ابوشاكر گفت: ای اباعبدالله، دلیل اقامه كردی و بسیار نیكو اقامه نمودی، و بیان فرمودی و چه مختصر و مفید بیان فرمودی، ولی شما می دانی كه ما چیزی را نمی پذیریم مگر اینكه با چشم آن را ببینیم، و یا با گوش خود بشنویم، و یا با زبانمان آن را بچشیم، یا با بینیمان آن را بو كنیم، یا با بشره ی خود آن را لمس كنیم.

امام فرمودند: تو حواس پنجگانه را نام بردی در حالی كه آنها در استنباط مطالب و حقایق مفید نیستند مگر به دلیل عقل، همان طور كه ظلمت و تاریكی را بدون چراغ نمی توان پشت سر گذاشت.

منظور حضرت این بود كه حواس بدون كمك عقل انسان را به شناخت مسائل پنهانی و غایب رهنمون نمی شود، و آنكه از حدوث صورتها و تصاویر به طور معقول دیده می شود بر پایه ی شناخت محسوس است. [1] .


[1] بحارالانوار: ج 10 ص 211 ح 12.